Ο Michel Bussi έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, τόσο αστυνομικής λογοτεχνίας, όσο και αναγνωστών. Τον πρωτογνώρισα με το δυνατό και άκρως ανατρεπτικό μυθιστόρημα «Κορίτσι της πτήσης 5403», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Ξεχώρισε χωρίς αμφιβολία με την πένα του και το αριστοτεχνικό ψυχογράφημα των ηρώων του. Κι έκλεισε αναπόφευκτα το μάτι στους λάτρεις του είδους για το επόμενο ραντεβού. Με τα «Τρία μαύρα νούφαρα» συνειδητοποίησα πως η γραφή του επηρέασε τις ζωές πολλών αναγνωστριών του και τους έδωσε μία ώθηση προς αναζήτηση. Το «Κόκκινο σημειωματάριο», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος, στάθηκε η αφορμή να μιλήσουμε για όλα όσα θίγει το συγκεκριμένο βιβλίο, καθώς βλέπουμε έναν διαφορετικό Bussi σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις…
Κύριε Bussi, ήσασταν καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν και τώρα είσαστε επιτυχημένος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στα δύο;
Πάντα ήθελα να γίνω συγγραφέας. Το ότι είμαι γεωγράφος με βοήθησε στο να μεταφέρω μια πρωτότυπη θέαση του χώρου, των τόπων, στα μυθιστορήματά μου.
Ήταν μεγάλη η διαδρομή έως ότου να δείτε το πρώτο σας βιβλίο να δημοσιεύεται;
Ναι, σχεδόν 10 χρόνια. Το κυριότερο είναι να μην απελπίζεσαι!
Για ποιον λόγο επιλέξατε να γράψετε αστυνομικά μυθιστορήματα; Σας ενέπνευσαν τα κλασικά μυθιστορήματα;
Τα αστυνομικά μυθιστορήματα είναι μυθιστορήματα όπως όλα τα άλλα. Εν προκειμένω ένα έγκλημα ή ένα μυστήριο εφευρίσκεται για να δώσει στον αναγνώστη μια επιπλέον ευχαρίστηση. Και πολλά είναι ήδη κλασικά!
Προτιμάτε κάθε φορά που ξεκινάτε τη συγγραφή ενός βιβλίου να αρχίζετε με την εύρεση του τόπου, καθώς ήσασταν καθηγητής Γεωγραφίας;
Συνήθως επιλέγω το μέρος στο τέλος. Κάνω ένα γεωγραφικό κάστινγκ σύμφωνα με αυτό που χρειάζομαι.
Η Αγκάθα Κρίστι στα βιβλία της «έπαιζε» συνεχώς με το μυαλό των αναγνωστών. Νομίζω πως κι εσείς παίζετε αυτό το παιχνίδι με το μυαλό των αναγνωστών και επιθυμείτε ο αναγνώστης να μαντεύει διαρκώς τι πρόκειται να συμβεί. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Ναι, φυσικά. Εξακολουθεί να είναι ένα επιπλέον επίπεδο διασκέδασης για τον αναγνώστη που θέλει να παίξει αυτό το παιχνίδι… Αλλά το μυθιστόρημα πρέπει να είναι ευχάριστο, ακόμη και για τους αναγνώστες που δεν θέλουν να «παίξουν».
Η πλοκή των βιβλίων σας είναι τόσο αριστοτεχνικά δομημένη και πολύπλοκη που μαρτυρά ότι δουλεύετε πολύ πάνω σε κάθε βιβλίο. Πόσο καιρό σας πήρε η συγγραφή του «Κόκκινου σημειωματάριου»;
Μου πήρε έναν χρόνο, αλλά η ιδέα μου ήρθε πολύ νωρίτερα.
Ποιο τραγούδι σας ενέπνευσε όσον αφορά το όνομα της βασικής ηρωίδας;
Το «Lily», ένα πολύ γνωστό τραγούδι στη Γαλλία, του Pierre Perret, το οποίο τραγουδιέται πολύ στα σχολεία.
Ποια ήταν η αφορμή της συγγραφής του συγκεκριμένου βιβλίου; Είναι χωρίς αμφιβολία ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις. Κατά τη γνώμη μου, βλέπουμε έναν διαφορετικό Bussi…
Ήθελα να μιλήσω για το σημερινό παράδοξο ενός κόσμου όπου μπορεί η γνώση και τα μέσα ενημέρωσης να κυκλοφορούν όπως ποτέ άλλοτε, ωστόσο οι άνδρες και οι γυναίκες δεν περιορίστηκαν ποτέ τόσο πολύ στις χώρες τους, με κλειστά σύνορα. Αυτό είναι το τρομερό παράδοξο της εποχής μας.
Πόσο εύκολο είναι να μιλήσεις για την Αφρική, το μεταναστευτικό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εξουσία;
Δεν είναι εύκολο σε ένα mainstream βιβλίο. Δεν μοιράζονται όλοι οι αναγνώστες μου τις απόψεις μου. Ωστόσο, επιτρέπει στους ανθρώπους που σκέφτονται διαφορετικά να σκεφτούν το ζήτημα της μετανάστευσης.
Στο βιβλίο ο Petar εστιάζει στη διαφορά μεταξύ προσφύγων και μεταναστών, καθώς οι πρώτοι αφήνουν την πατρίδα τους λόγω του φόβου και οι δεύτεροι λόγω της φτώχιας. Υποστηρίζει πως «οι μετανάστες δεν θα κερδίσουν ποτέ τη μάχη εναντίον των “οχυρωμένων” χωρών» εν αντιθέσει με τους πρόσφυγες που πάντοτε γίνονται δεκτοί. Συμφωνείτε;
Ελπίζω να κάνει λάθος! Αλλά σήμερα είναι αλήθεια ότι ο αγώνας είναι άνισος. Εναπόκειται στους Ευρωπαίους πολίτες να επιβάλουν μια ανθρωπιστική στάση στους ηγέτες τους. Ελπίζω πραγματικά αυτό το είδος μυθιστορήματος να βοηθήσει στη μείωση του φόβου του Άλλου, του ξένου.
Συστήστε μας τη Leyli και μιλήστε μας για το κόκκινο σημειωματάριό της…
Η Leyli είναι μια γυναίκα και μητέρα που επιλέγει να ρισκάρει τη ζωή της και να χάσει τα πάντα, προκειμένου να σώσει τα παιδιά της. Είναι ηρωίδα, όπως τόσο πολλές. Αυτό το μυθιστόρημα και αυτό το σημειωματάριο είναι μια ευκαιρία για εκείνη να μας μιλήσει για το πεπρωμένο της.
Γιατί επιλέξατε να αναφερθείτε στους Έλληνες θεούς;
Υπήρχε μια μυθολογική διάσταση σε αυτήν την ιστορία. Πιστεύω πραγματικά ότι οι μετανάστες είναι οι ήρωες του σύγχρονου κόσμου. Και, παράλληλα, πιστεύω ότι κάθε παιδί που του αρέσει να διαβάζει, αγαπά την ελληνική μυθολογία… Όπως την λάτρευα κι εγώ όταν ήμουν παιδί.
Ποιους συγγραφείς θαυμάζετε;
Παραθέτω μερικούς… René Barjavel, Ray Bradbury, Sébastien Japrisot, Marcel Aymé… Αλλά σαφέστατα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι!
Ποιο βιβλίο διαβάσατε πρόσφατα και μας προτείνετε να διαβάσουμε;
Το «Sous le parapluie» της Adélaïde de Romain Puertolas.
Τι άλλαξε στη ζωή σας την εποχή της πανδημίας αναφορικά με τα βιβλία σας και τη συγγραφή;
Έχω λίγο περισσότερο χρόνο να γράψω… Αλλά προσπαθώ να εξάγω τον εαυτό μου από την πραγματικότητα όταν γράφω και να είμαι πολίτης αλληλέγγυος τον υπόλοιπο καιρό.
Ποια τα επόμενα σχέδιά σας; Να περιμένουμε ένα νέο βιβλίο;
Ένα νέο μυθιστόρημα, με τον τίτλο «Rien ne t’efface», κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο στη Γαλλία και γράφω ένα «έπος» για τον έφηβο Neo, του οποίου ο δεύτερος τόμος θα δημοσιευτεί τον Ιούνιο του 2021. Και η «Ιλιάδα» παίζει σημαντικό ρόλο…
