Ο Χρήστος Δημόπουλος είναι ένα άτομο που αναμφίβολα αγαπούν μικροί και μεγάλοι! Για πολλά χρόνια παρουσίαζε τη βραβευμένη παιδική εκπομπή “Ουράνιο τόξο”, ενώ τώρα παρουσιάζει τη συνέχειά της με τίτλο “1.000 χρώματα του Χρήστου”. Τα τελευταία χρόνια γράφει βιβλία για παιδιά. Πρόσφατα, σε ένα instagram live που κάναμε, είχα την τιμή να συνομιλήσω μαζί του για τα τρία νέα βιβλία του, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Είπαμε, λοιπόν, να σας τα συστήσουμε και εδώ…
Ποια ήταν η αφορμή της συγγραφής της σειράς του Ήπιου Θερμοκήπιου;
Γνωρίζοντας την αγάπη των παιδιών για τις περιπέτειες, ήθελα πάντοτε να δημιουργήσω έναν Έλληνα ήρωα που θα ταξίδευε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, ψάχνοντας πάντα κρυμμένα μυστικά που θα είχαν σχέση -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- με την ελληνική ιστορία. Κάπως έτσι ξεκίνησε η σειρά, με αφορμή μια χρυσή μάσκα του βασιλιά των Μυκηνών κι έφτασε να αριθμεί πλέον πέντε βιβλία.
Σε ποιες περιπέτειες θα μπλέξουν ο Ήπιος Θερμοκήπιος και τα εγγονάκια του, ο Ορέστης και η Αθηνά, στο πέμπτο βιβλίο της σειράς;
Αυτήν τη φορά η πλοκή έχει σχέση με τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Η Διευθύντρια του Μουσείου Μυθικών αρχαιοτήτων, Αντιγόνη Δεληνοτιά, αναθέτει στον Καθηγητή μια πολύ δύσκολη αποστολή. Να ανακαλύψουν ένα κειμήλιο που ανήκε στην καπετάνισσα του Αγώνα Μαντώ Μαυρογένους. Αλλά ούτε κι η ίδια δεν ξέρει τι ψάχνει. Ο Ήπιος Θερμοκήπιος και τα εγγονάκια του βρίσκονται σε αδιέξοδο!
Σε ποια μέρη θα ταξιδέψουν αυτήν τη φορά;
Ξεκινούν από τη Μύκονο, όπου η Μαντώ Μαυρογένους είχε το σπίτι της, πηγαίνουν στο Ναύπλιο, όπου έζησε κάποια χρόνια της ζωής της και καταλήγουν στη Γερμανία, στο οικογενειακό κάστρο του Κόμη Άρμανσπεργκ, που κάποτε ήταν πρωθυπουργός της Ελλάδας!
Δίνετε μεγάλη σημασία στην αληθοφανή και ρεαλιστική αφήγηση. Πόση έρευνα απαιτείται για το κάθε βιβλίο;
Προσπαθώ η γραφή μου να είναι κινηματογραφική. Περιγράφω εικόνες, ώστε το παιδί να τις φαντάζεται πιο εύκολα στο μυαλό του. Γι’ αυτό ακριβώς ό,τι περιγράφω πρέπει να είναι ρεαλιστικό. Ένα μέρος, ένα κτίριο, ένα κάστρο, ένα αεροδρόμιο ή ένα αυτοκίνητο περιγράφονται με λεπτομέρειες. Ένας τύπος αεροσκάφους, το μενού ενός εστιατορίου είναι ακριβώς αυτά που θα συναντούσε κι ο αναγνώστης, αν έκανε την ίδια διαδρομή με τους ήρωες του βιβλίου. Γι’ αυτό και η έρευνα είναι ενδελεχής και χρονοβόρα. Πρέπει να βρω τις πτήσεις, να κοιτάξω χάρτες, να επισκεφτώ συγκεκριμένους ιστότοπους, ακόμα και να ξέρω τις ώρες πτήσεων, τον καιρό, τις ώρες ηλιοφάνειας, τη φάση της σελήνης για κάθε ξεχωριστή μέρα. Πώς αλλιώς θα μπορούσα να περιγράψω ρεαλιστικά πώς είναι ντυμένοι οι ήρωές μου, αν χρειάζονται φακό το βράδυ ή αν προλαβαίνουν να πάνε από το ένα μέρος στο άλλο; Κάθε περιπέτεια χρειάζεται περίπου επτά με οκτώ μήνες αδιάκοπης δουλειάς.
Τα ονόματα που επιλέγετε μαρτυρούν την αγάπη που τρέφετε για την ελληνική γλώσσα. Για ποιο λόγο «παίζετε» με τα ονόματα των ηρώων και σκαρφίζεστε ομοιοκαταληξίες;
Μου αρέσει πολύ να παίζω με τα ονόματα. Το «Ήπιος Θερμοκήπιος» προέκυψε αμέσως μετά τον «Λόγιο Λεξιλόγιο», δυο χαρακτήρες που είχα επινοήσει για τις ανάγκες της εκπομπής που παρουσίαζα την ΕΡΤ, το «Ουράνιο Τόξο». Το «Ντάνκαν ΜακΝτούγκαλ» απλώς επειδή ήταν τόσο χαρακτηριστικό σκοτσέζικο όνομα. Το «Αντιγόνη Δεληνοτιά» από τον Άγγελο Δεληβοριά, το Ούλριχ Φάμπερ φον Μπιερλάγκερ, επειδή έγραφα τότε με ένα μολύβι Φάμπερ Νο2, πίνοντας μια μπύρα λάγκερ. Το «Σερ Λόρενς Όλιβ Πικλ» από τον Λόρενς Ολίβιε, το «Μπάζιλ» από τον χαρακτήρα που υποδυόταν ο Τζον Κλιζ στο «Φόλτι Τάουερς»! Και πάει λέγοντας…
Ποια ήταν η αφορμή της συγγραφής του βιβλίου «Πώς να τη βγάλεις καθαρή στην Ελληνική Επανάσταση»;
Μα, για να γνωρίσει στα παιδιά με τρόπο αστείο και διασκεδαστικό τη ζωή εκείνης της εποχής. Μιλάμε για το 1821, αλλά τα σημερινά παιδιά συνειδητοποιούν ακριβώς πώς ζούσαν οι συνομήλικοί τους πριν διακόσια χρόνια;
Μιλήστε μας για τη δομή του συγκεκριμένου βιβλίου και τις θεματικές του…
Το βιβλίο χωρίζεται σε ενότητες: Γιατί έγινε η επανάσταση, πώς ήταν η ζωή των Ελλήνων, πώς ήταν ντυμένοι, τι έτρωγαν, πώς μορφώνονταν, πώς γίνονταν καλά αν αρρώσταιναν, τι παιχνίδια έπαιζαν κ.ο.κ. Κατά συνέπεια, το παιδί μπορεί να πάρει πληροφορίες για όλα τα θέματα.
Πόσο σημαντικά θεωρείται πως είναι για τα παιδιά το γλωσσάρι και οι ημερομηνίες – σταθμοί στο τέλος του βιβλίου;
Το γλωσσάρι ήταν μια απαραίτητη προσθήκη, καθώς στο κείμενο υπάρχουν και λέξεις που είναι δύσκολες ή άγνωστες στα σημερινά παιδιά. Υπάρχει κι ένα παράρτημα με τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης, καθώς και οι πιο σημαντικές ημερομηνίες από την έναρξη του Αγώνα ως τη δημιουργία του Ελληνικού Κράτους.
Συστήστε μας το βιβλίο «Το πρώτο σύνταγμα της Ελλάδας»…
Είναι η ιστορία του πώς συντάχθηκε και γράφτηκε το πρώτο Σύνταγμα της χώρας μας, στη διάρκεια της Α’ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου. Για εμένα ήταν μια συγκλονιστική ιστορία, γιατί φανερώνει τη λαχτάρα των επαναστατημένων Ελλήνων, προτού καν φανεί ως πιθανότητα η ανεξαρτησία τους και η δημιουργία του Κράτους, να φτιάξουν ένα κείμενο, με το οποίο θα περιγράφουν τους κανόνες λειτουργίας του, τις βασικές αρχές και τους νόμους, τις εξουσίες και τα καθήκοντα της κυβέρνησης, αλλά και τα δικαιώματα του κάθε πολίτη!
Σε ποια πρόσωπα γίνονται αναφορές;
Στον Μαυροκορδάτο και τον Νέγρη, αλλά και σε δυο νέους, τον Βιντσέντζο Γκαλίνα και τον Αναστάσιο Πολυζωΐδη, οι οποίοι είχαν μελετήσει με προσοχή τα δυο περίφημα συντάγματα που ήταν γνωστά εκείνη την εποχή: τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και τη γαλλική «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του ανθρώπου και του Πολίτη».
Πόσο καθοριστική είναι η εικονογράφηση στην αναβάθμιση ενός καλού κειμένου; Πόσο σημαντική ήταν η εικονογράφηση στα ανωτέρω βιβλία;
Σ’ ένα βιβλίο για παιδιά η εικονογράφηση είναι καθοριστική. Κι εγώ ήμουν ιδιαίτερα τυχερός να έχω τρεις σπουδαίες εικονογράφους που έδωσαν μια τελείως διαφορετική πνοή στα κείμενά μου. Ευχαριστώ από καρδιάς και δημόσια την Σάντρα Ελευθερίου, την Ανδριάνα Ρούσσου και την Πετρούλα Κρίγκου!
Πώς μπορούμε να στρέψουμε τα παιδιά στη φιλαναγνωσία;
Πρώτον, δίνοντας το παράδειγμα. Αν εμείς δεν διαβάζουμε, να μην περιμένουμε το παιδί μας να αγαπήσει τα βιβλία. Ας φτιάξουμε μια μικρή βιβλιοθήκη σε κάθε παιδικό δωμάτιο! Ας πηγαίνουμε με το παιδί μας στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς κι ας παίρνουμε ένα βιβλίο όσο συχνά μπορούμε.
Ποια είναι κατά την άποψή σας τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει το καλό παιδικό βιβλίο;
Μονάχα ένα: να σέβεται τον αναγνώστη του!
Τι είναι η συγγραφή για εσάς;
Ένα συναρπαστικό ταξίδι χωρίς όρια.
Διαβάζετε μανιωδώς… Ποια βιβλία μας προτείνετε να διαβάσουμε;
Ο καθένας έχει τις προτιμήσεις του. Το σημαντικό είναι να διαβάζουμε. Το «τι» είναι δευτερεύον. Άλλωστε, όσο περισσότερο διαβάζουμε, τόσο πιο απαιτητικοί γινόμαστε στις επιλογές μας κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαβάζουμε όλο και καλύτερα βιβλία!
Να περιμένουμε και έκτο βιβλίο στη σειρά του Ήπιου Θερμοκήπιου;
Το έκτο είναι ήδη έτοιμο. Είναι μια ακόμα απίθανη περιπέτεια που φέρνει τον Ήπιο Θερμοκήπιο από την Κρήτη στο Λονδίνο και από κει στην μακρινή Αργεντινή!
